Pelvis yamukluğu nedir ve nasıl tedavi edilir?

Pelvis yamukluğu, leğen kemiği olarak bilinen pelvisin simetrik duruşunu kaybederek bir tarafının diğerine göre daha yüksek, daha alçak, öne veya arkaya doğru kaymış olması durumudur. Bu durum, vücudun genel postürünü (duruşunu) bozarak omurga, kalça, diz ve ayak bileği gibi eklemlerde ağrı ve fonksiyon kaybına yol açabilir. Pelvis yamukluğu genellikle iki tipte görülür:

• Yapısal pelvis yamukluğu: Doğuştan gelen kemik yapısındaki asimetrilerden kaynaklanır ve nadirdir.
• Fonksiyonel pelvis yamukluğu: Kas dengesizlikleri, yanlış duruş, tek taraflı yük taşıma veya geçirilmiş yaralanmalar gibi nedenlerle ortaya çıkar ve daha yaygındır.

Pelvis yamukluğu olan bireylerde şu belirtiler görülebilir:

• Bel, kalça veya sırt ağrısı,
• Bacaklarda uzunluk farkı hissi,
• Yürüme bozuklukları ve topallama,
• Omuz seviyelerinde asimetri,
• Skolyoz (omurga eğriliği) gelişimi,
• Diz ve ayak ağrıları.

Teşhis için fizik tedavi uzmanı veya ortopedi doktoru tarafından detaylı bir muayene yapılır. Muayenede, pelvis seviyeleri, bacak uzunlukları ve omurga duruşu değerlendirilir. Gerekirse, röntgen, bilgisayarlı tomografi (BT) veya manyetik rezonans görüntüleme (MRG) gibi görüntüleme yöntemleri kullanılarak kemik ve yumuşak doku yapıları incelenir.

Tedavi, yamukluğun tipine, şiddetine ve altta yatan nedene göre planlanır. Fonksiyonel pelvis yamukluğunda konservatif (cerrahi olmayan) yöntemler genellikle etkilidir. Yapısal yamukluklarda ise cerrahi müdahale gerekebilir. Tedavi seçenekleri şunlardır:

Fizik tedavi, pelvis yamukluğu tedavisinin temelini oluşturur. Amaç, kas dengesizliklerini gidermek, doğru postürü sağlamak ve ağrıyı azaltmaktır. Fizik tedavi programı şunları içerir:

• Germe egzersizleri: Sıkı kasları (örneğin, kalça fleksörleri, hamstringler) esnetmek.
• Güçlendirme egzersizleri: Zayıf kasları (örneğin, gluteus medius, karın kasları) kuvvetlendirmek.
• Postür eğitimi: Günlük aktivitelerde doğru duruşun nasıl sağlanacağı öğretilir.
• Manuel terapi: Eklem ve yumuşak doku mobilizasyon teknikleri ile pelvisin doğru hizaya getirilmesi.

Bu yöntemler, manuel tekniklerle pelvis ve omurga eklemlerindeki blokajları çözerek dengeyi sağlamayı hedefler. Deneyimli bir uzman tarafından uygulanmalıdır.

Bacak uzunluk farkı varsa, kısa olan tarafa uygun kalınlıkta tabanlık verilerek pelvis seviyesi dengelenebilir. Bu, yürüyüşü düzeltir ve ağrıyı azaltır.

Cerrahi müdahale, yapısal pelvis yamukluğu veya konservatif tedavilere yanıt vermeyen şiddetli vakalarda düşünülür. Kemik düzeltme ameliyatları (osteotomi) ile pelvis hizası düzeltilebilir. Cerrahi sonrası fizik tedavi süreci oldukça önemlidir.

Pelvis yamukluğu, erken teşhis ve uygun tedavi ile büyük oranda düzeltilebilen bir durumdur. Tedavi sürecinde sabırlı olmak ve önerilen egzersizleri düzenli olarak yapmak başarı şansını artırır. Eğer bel, kalça veya bacak ağrılarınız varsa, bir uzmana başvurarak detaylı değerlendirme yaptırmanız önerilir.